huwelijksdatum van kerk of gemeente?

  • Marco

    Als ik een huwelijk heb die alleen voor de kerk is getrouwd maar niet voor de gemeente, is het dan toch een huwelijk voor in mijn stamboom??

    (vroeger was een huwelijk voor kerk belangrijker dan de gemeente, maar nu meestal andersom).

    Ik weet niet hoe ik hier mee moet omgaan.

    Alvast bedankt voor jullie reactie

  • johnny 1947

    Hoi,

    Als het huwelijk voor 1811 plaats heeft gevonden dan is het kerkelijk huwelijk het meest belangrijke.

    Toen had je nog geen burgerlijke stand.

    Misschien kun je hier iets mee.

    Groet Johnny

  • Mary

    Niet alle kerkelijke huwelijken.

    Indien men b.v. RK was diende men ref. te trouwen of voor het gerecht.

    Zo gebeurde het dat men zowel ref. als RK huwde.

    Mary

  • F.J.J. de Gooijer

    Hallo Mary,

    Mijn bericht is toevallig op een verkeerde plaats beland.

    groeten,

    Frans

  • margreet

    Marco en allemaal,

    Het is sowieso heel wisselend wat er bewaard is. We hebben hier regio's waar enkel de ondertrouw voor het gerecht bewaard is, en andere waar juist alle burgerlijk van weg is en enkel wat gereformeerde of hervormde kerk over is.

    Van sommige voorouders heb ik wel 5 vermeldingen - met allerlei attestaties vd woonplaats man en vd vrouw, of alle 3 de proclamaties, plus gerecht, hv en rk.

    Zo weet ik hoe het elders ooit ook toeging.

    Doopsgezinde mensen trouwden ook vaak voor het gerecht ipv voor een ref. kerk.

    Verder trouwden rijke mensen eerder voor het gerecht en de wat armere voor de kerk.

    Het is dus niet zo 1-2-3 te zeggen wat belangrijker is. Het moest voor 1 van de 2 om het rechtsgeldig te laten zijn.

    Soms hangt het er ook maar net vanaf, dan trouwden ze de zondag voor de kerk, en de maandag voor het gerecht, wat blijkbaar 's zondags dicht was.

    Heel enkel is een huwelijk toch niet doorgegaan, omdat een partner overleed, of omdat er bezwaren (verspieringen) kwamen - of om een andere reden. Maar meestal kun je met enkel een bewaarde aanloop naar het trouwen en missende bevestiging toch wel aannemen dat er getrouwd is.

    In mijn bestand neem ik gewoon alle vermeldingen en alle datums op - de volgorde regelt zich dan vanzelf, of wordt En-En (als het niet te achterhalen morgen-middag op dezelfde dag geweest is).

    Prettige jaarwisseling, margreet

  • F.J.J. de Gooijer

    Hallo Margreet,

    Tot nu toe heb ik alleen Gooise archieven bezocht. (ook in R.A. Haarlem) Hoe het in de rest van Holland (Noord & Zuid) er aan toeging, weet ik dus niet. Gegoede burgers sloten bij een notaris een huwelijks contract. (ook in 't Gooi)

    Mij is echter niets bekend over gegoede burgers die bewust kozen om te huwen voor het gerecht.

    — Vraag: is er literatuur over? Bronnen?

    Hartelijke groeten,

    Frans

  • Twan van Duijnhoven

    Voor het overgrote deel zitten mijn voorouders in Veghel (Noord-Brabant). Daar werd naast het huwen voor de kerk ook voor de schepen getrouwd. Eerst in ondertrouw en circa 14 dagen later het echte huwelijk. Ik hou dan ook de datum van het echte huwelijk voor de schepenen aan.

    Gegroet

    Twan

  • margreet

    Hoi allen,

    Ik weet niet of daar literatuur van is - het ging in Friesland zo. Ik heb dat van diverse fora, en daarna uit eigen ondervinding. Er zijn in Bolsward bv ook een kerk waar de gegoedener mensen kerkten en eentje voor de wat gewonere boeren, burgers en buitenlui (want niet iedereen was burger) - los van het dichtbij of verderweg wonen.

    Misschien dat inderdaad de afstand naar dat gerecht een rol mee speelde om dan maar voor de (per benenwagen te bereiken) lokale kerk te huwen.

    Een contract bij een notaris opmaken lijkt me weer een ander verhaal dan een gerecht huwelijk. Dat verschil heb je nu ook nog tussen op huwelijkse voorwaarden of in gemeenschap van goederen trouwen - maar beiden moeten naar het stadhuis.

    Over trouwen vroeger in zijn algemeenheid zal wel literatuur zijn, en misschien per streek of provincie ook wel. Soms geven de archieven wel een inleiding met gewoontes en gebruiken, of een gids voor stamboomonderzoek.

    groet margreet

  • F.J.J. de Gooijer

    Hallo Margreet,

    Bedankt voor je uiteenzetting. Even iets over de rijke Protestanten. In ons piepkleine stadje ging een aantal rijke inheemse families (in de 17e eeuw) naar het plaatselijke Waalse kerkje. Daar werd gepreekt in het Frans. De rest van het kerkvolk aldaar waren Franssprekenden arme mensen. Ze waren nodig in de noodlijdende textielindustrie.

    Een deel van het kerkje bestaat nog, het is nu Comeniusmausoleum.

    groeten,

    Frans