Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
Tukkergirl
wie weet welk beroep dit is en wat het inhield?
rond 1740 raetelaer
Thea
Hallo allemaal
Eigenlijk hebben we nu nog geen antwoord. Een Raetelaer was dus iemand die 's nachts zijn ronde deed met een ratel. Waarom? Was het een soort politieagent, of was het een brandwacht? Was het een vertegenwoordiger van de wijk (rot)? Was het een functie die betaald werd, of was het een verplichting die je moest doen als zijnde borger/poorter van een stad?
De komende weken (nu al) lopen hier ook heel wat ratelaars/toeteraars rond, maar ik denk niet dat ik ze vergelijken kan.
Groet Bluessister
(ben wel benieuwd wie deze wedstrijd nu weer wint)
Goedemiddag allemaal,
Heb even gegoogled en zie hier:
____________________________
Reglement voor den nagtroeper of klapwaker binnen de gemeente van Vught (1803)
art 1
Den nagtroeper zal alle uuren precies langs de straaten omgaan en door het slaan van de klep alsook met luyder stemme roepende wat uur de klok heeft geslagen, zig doen hooren zonder iets van de na te meldene toer of omgang over tev slaan en daar van in gebreken blyvende zal hy daar over door den heere schout civiel en regenten de facto kunnen worden gecasseert
2
Den omgang welke den nagtroepen elke uure zal moeten doen begint aan de huizinge gen.t de Speelwagen, den Steenweg op tot aan de Roomsche pastorye, van daar het straatje door voor by de huizinge Kouwenburg, langs den tuyn van de huizinge Muyserik tot aan ‘t tweede yzere hekken by ’t casteel van Beresteyn, van daar terug tot aan ‘t gasthuys, wyders over het marktveld tot aan de huizinge genaamt Bleyenburg en vervolgens nevens de pastoryhuizinge by de herberg ’t Byltje op den Steenweg en zoo voorts tot de Zwaan
3
Het omgaan van den nagtroeper zal beginnen van den eersten october tot den laatste maart, ieder jaar van savonds tien uuren tot smorgens ten vyf uuren en van den eerste april tot den laatste september van savonds tien uuren tot smorgens ten drie uuren
4
Den nagtroeper brand ontwaar wordende zal aanstonds zulkx moeten uitroepen en door het verkeerd slaan der klap aan de inwoonderen bekent maaken, de bewoonders van de huizingen in zynen omgang zynde opkloppen en den rotmeester in wiens wyk den brand is waarschouwen, mitsgaders aanstonds kennisse hier van geven aan de naastbywoonende regenten ren eynde deselven ingevolge het brandreglement gearresteerd den 25 january 1764 de nodige hulpe en adsistentie kunnen bybrengen
5
Den nagtroeper in het omgaan eenige deuren of vengsters van huyzen by ontyden openvindende of in huyzen eenig onbehoorlyk remoer vernemende als mede laat ligt in de huyzen als anderzints ontwaar werdende, waar uit hy nagtroeper zoude kunnen denken 'er brand of eenige onraat was, zal hy aan dusdaanige huizen met discretie aankloppen, de bewoonders waarschouwen en ook als het nodig is, haar adsistentie aanbieden of op derzelver requisitie de naaste buuren te hulpe te hulpe roepen, aanstonds daar van ook kennisse geevende aan den schout civiel of wel deszelvs gecommitteerde of naastbyzynde regenten op poene zoo hy daar van in gebreke bleeve de facto van zyne bedieninge zal worden afgezet
6
Indien den nagtroeper eenige dieverye, huisbraak, geweld of andere verboode feiten gewaar word, zal hy zoo veel hem doen'lyk is, hetzelve trachten te weeren, hetzy door het waarschouwen en opkloppen van de geene die zulkx aangaan mag, gelyk ook van de buuren of wel regenten, om zodanige dieven, huisbrekers en geweldenaars te apprehendeeren of doen apprehendeeren op poene als voor
7
Indien den nagtroeper ontdekte, dat aan eenige huyzen, schuuren en stallen wierden gebroken of van hout, hooy, strooy, aardappelen als andersints wierde weggenomen, zal hy de bewoonders of eigenaars aanstonds waarschouwen, de breekers of dieven in zekerheid trachten te nemen en by faute van dien naauwkeurig agt geeven of deselven hem bekent zyn, hier van mede aanstonds kennisse gevende aan den heere schout civiel of aan anderen hier voor gemelt
8
Indien den nagtroeper des nagts imand op straat vind leggen, welke door dronkenschap of andere toevallen buyten staat mogte weezen zig te helpen, zal hy die de nodige adsistentie moeten doen, door het aan zyne nabestaande indien die in den omtrek van den voorbepaalde roepplaatsen woonen bekent te maken of wel iemand tot zyne hulpe te bezorgen
9
Indien den nagtroeper mogte ontdekken, dat in eenige huizen of herbergen door vreemdelingen, dronkaars of andere persoonen geweld aan de bewoonderen wierde aangedaan of vegteryen en andere onordentelykheeden wierden gepleegt, daar van zal hy aanstonds kennisse moeten geven aan den heere schout of wel aan derselve gecommitteerde of andere regenten daar naastby woonende tot het doen van de nodige voorzorge
10
Wanneer iemand den nagtroepere op straat mogte aanspreeken, zal hy denzelve vriendelyk antwoorden dog ingeval hem iemand onbetamelyk bejegent zal hy door 't vertoonen van zyn klap doen zien, dat hy nagtroeper os om alzoo van dezelve ontslagen en bevryt te worden. En ingeval hy feitelyk mogte worden aangerant, zal hy nagtroeper geweld met geweld mogen keeren
11
Den nagtroeper zal zyne bedieninge zelve in persoon moeten waarnemen, zonder dat aan hem gepermitteerd word een ander in zyn plaats te stellen of nemen, ten waare by ziekte wanneer hy een ander in zyn plaats moet stellen en daar toe nemende een perzoon hun eerwaerdens aangenaam
12
Den nagtroeper zal moeten zorge dragen van niet beschonken te zyn op de tyd van zyn functie op poene als voor
13
Den nagtroeper zal alleen aangesteld worden voor den tyd van een jaar en zal mits dien by het expireeren van het jaar kunnen afgedankt worden, ook eerder en ten allen tyden zoo wanneer bevonden mogte worden, dat denzelve zig in het stuk van zyn functie niet behoorlyk kwame te kwyten, zonder dat heeren regenten verplicht zullen wezen hem daar voor reeden te geven
14
Den nagtroeper zal tot tractement genieten een honderd twintig guldens s'jaars waar van uit dorpscas betaald worden twee en vuftig guldens en het overige van de contribuanten uit de kom van het dorp, bovendien by aanvang zyner bedieninge een jas, een paar goede sterke laarsen en voorts jaarlyks een paar schoenen
15
Den nagtroeper zal van gemeentens wegen werden voorzien van een goede klap en zodanig geweet als heeren regenten tot zyne defensie zullen nodig oordeelen allen het welke by ophoudinge en expiratie zyner bedieninge aan heeren regenten zal moeten terug gegeven worden
16
Den nagtroeper zal by het aanvaarden zyner functie moeten presteeren den eed van getrouwigheid, zoo op dit reglement als ook op het geene by zyne aanstellinge mogte geordonneerd worden
17
Heeren regenten behouden aan zig de magt om dit reglement ten allen tyden te mogen amplieeren of veranderen naar hun welgevallen
18
En zal extract van dit reglement by de aanstellinge van een nagtroeper worden gevoegt, omme zig daar na benevens de verdere inhoude zyner commissie te kunnen en moeten reguleeren
Aldus gedaan en gearresteerd in vergadering binnen Vught dato et presentibus ut supra
Bron: Streekarchief Langs Aa en Dommel, AA Vught 10 f 132 25-5-1803
Terugkeren naar Overzicht pagina costuymen etc.
Terugkeren naar Inhoudsopgave
——————————————————————————-
Laatst bijgewerkt op 2 september 2000 door Hein Vera
Prettige dagen verder en tot een volgend maal.
Groet,Johanna.
